De psychologie achter inspiratie: wanneer zet een boodschap aan tot actie?

In onze serie Inside The Spaceship nemen we je mee in onze buitenaardse wereld en geven we je een uniek kijkje achter de schermen op Appart HQ. Afgelopen week bespraken we het thema Toegankelijkheid, dat met name een centrale rol speelt in het project dat we samen met de Federatie Gehandicaptenorganisaties Limburg (FGL) draaien. Eén van de speerpunten die we daarin benoemden is ‘positieve gezondheid’. Mensen met een functiebeperking staan vaak ondanks - of zelfs dankzij - hun beperking positiever in het leven dan menig ander. Daarmee zijn ze een inspirerend voorbeeld van hoe je optimistisch en dankbaar tegen het leven aan kan kijken, zelfs als het fysiek of cognitief tegenzit. 

Dat zette ons aan het denken: wat maakt iets of iemand inspirerend? Hoe werkt inspiratie en waarin vind je het? Geïnspireerd door onze relaties van FGL duiken we in de psychologie achter inspiratie.

Date

18-11-2020

Categorie

Marketing
Auteur
Boy Janissen
UI/UX Controller

FGL: samen voor een inclusievere samenleving

Toegankelijkheid en inclusie is steeds meer een onderwerp van gesprek, zowel offline als online. Enerzijds behelst het met name praktische zaken in de fysieke wereld. Kan iemand in een rolstoel bijvoorbeeld eenvoudig en zelfstandig de servicebalie op de hoogste verdieping van een gebouw bereiken? Anderzijds betreft het vaak zaken die in dit digitale tijdperk door de meeste mensen als een vanzelfsprekendheid worden beschouwd. Is het voor mensen met bijvoorbeeld een motorische beperking wel zo makkelijk om Facebook te gebruiken? 

In onze video bespreken we hoe we in dit project tegen digitale toegankelijkheid aankijken en hoe we het gevoel van positieve gezondheid willen overbrengen op de doelgroep.

Gelukkig staat toegankelijkheid steeds hoger op de agenda en wordt zowel de offline als online infrastructuur fundamenteel verbeterd dankzij strengere wet- en regelgeving, maar ook door een toenemend verantwoordelijkheidsgevoel bij ondernemers. Steeds meer werkgevers vinden MVO immers een belangrijke pijler voor hun bedrijf. Toch lopen mensen met een functiebeperking in hun dagelijks leven nog regelmatig tegen problemen aan. Het zijn soms kleine dingen die in de weg staan van zelfstandigheid, zoals dat ene opstapje naar de bushalte of die ene ouderwetse website die de benodigde informatie niet kan voorlezen. 

Positivisme als inspiratiebron

Als buitenstaander zou je wellicht kunnen zeggen dat mensen met een beperking regelmatig geconfronteerd worden met uitdagingen. Toch zien de mensen die het betreft dat vaak helemaal niet zo donker in. In de wetenschap wordt hier vaak naar gerefereerd als de disability paradox: “Personen met verregaande functiebeperkingen benoemen vaak dat ze een hoge kwaliteit van leven hebben. De perceptie van levenskwaliteit van deze mensen strookt dus vaak niet met hun objectieve gezondheid en staat van zijn” (Albrecht & Devlieger, 1999). In de werkelijkheid is deze relatie natuurlijk bijzonder complex (zie ook Fellinghauer, Reinhardt & Stucki, 2012), maar feit blijft dat dit patroon zich vaker herhaalt. Zo heeft ook de voorzitter van FGL, Peter Michels, een eigen kijk op deze kwestie:  

“Een van de misverstanden over mensen die blind zijn, is dat ze beter gaan horen. Dat is niet zo. Ze gaan alleen beter luisteren.” - Peter Michels, voorzitter FGL. 

Inspirerend, toch? 
Precies dat is wat ons fascineert. Waarom maakt nou juist dit verhaal zoveel indruk op ons? Hoe kan het nou dat een ogenschijnlijk simpel woordgrapje over horen en luisteren ons aanzet tot het schrijven van deze blog? 

Wat is inspiratie?

In de letterlijke zin van het woord betekent ‘inspiratie’ niets meer dan ‘inademen’ (denk maar aan de Engelse naam voor het menselijk ademhalingssysteem, het Respiratory System).  Toch doelen we in het dagelijks leven vaak op de figuurlijke betekenis als we het over inspiratie hebben: een zekere vorm van bezieling, een eureka-moment, het gevoel dat je tot een nieuw inzicht bent gekomen. Volgens de Amerikaanse onderzoekers Thrash & Elliot (2003) spreek je over inspiratie als het aan de volgende drie kenmerken voldoen:   

  • Inspiratie ontstaat spontaan: het wordt zonder intentie opgeroepen door iets of iemand. Sommige personen relateren dit ook aan geloofsovertuiging. 

  • Inspiratie is transcendent: het overstijgt de gebruikelijke gedachtegang en legt verbindingen tussen verschillende gegevens of mogelijkheden. Dit verklaart het gevoel van inzicht dat ontstaat. 

  • Inspiratie is motiverend: het zet aan tot actie, of dat nou concreet handelen is of het delen van het inspirerende gegeven met andere mensen.   

Wat maakt iemand inspirerend?

Nu we weten wat inspiratie is, duiken we wat dieper in die andere belangrijke vraag: wat bepaalt of we iemand inspirerend vinden? Wat hebben de grote inspiratiebronnen van de 20e en 21e eeuw met elkaar gemeen? Vraag elke willekeurige voorbijganger om tien personen te noemen die hij of zij inspirerend vindt en Elon Musk, Steve Jobs, Nelson Mandela en Barack Obama en staan vrijwel gegarandeerd op dat lijstje. Maar waarom? 

De mensen die we doorgaans inspirerend vinden, delen een aantal belangrijke kenmerken:

  • Ze zijn heel goed in het formuleren en benoemen van een gemeenschappelijk doel waar veel mensen zich in herkennen. 

  • Ze hebben een heldere visie die een ideaal toekomstbeeld schetst, of dat nou op technologisch of maatschappelijk vlak is en zetten aan tot beweging.

  • Ze leggen de nadruk op verbinding en samenwerking en sluiten daarbij niemand uit. Vaak spreken deze mensen ook in de ‘wij-vorm’.

  • Ze stralen geloof, positivisme en passie uit. Vaak hebben ze ook een duidelijke wil om te winnen.

  • Ze hebben een informeel karakter en wekken de indruk dat je best eens een pilsje met ze zou willen drinken in de kroeg.

  • Ze beschikken over een enorme woordenschat en gebruiken veel beeldspraak om je mee te nemen in hun wereld. Ze vinden vaak verrassende manieren om een bekende boodschap over te brengen.

Kijk maar eens naar de speech die Barack Obama gaf nadat hij in 2008 werd verkozen tot president van de Verenigde Staten. Herken je alle bovenstaande punten?  

Op zoek naar inspiratie?

Uiteindelijk is inspiratie niets anders dan een biologisch, of zelfs neurologische verschijnsel. Het is een verbinding die wordt gelegd tussen neuronen in de hersenen, waarbij ook enkele hormonen vrijkomen, waaronder dopamine, oftewel het gelukshormoon. Inspiratie is dus in zekere zin ‘gewoon lekker’. Daarnaast leidt inspiratie vaak tot creatieve oplossingen, kan het een impasse doorbreken en geeft een positiever (zelf)beeld van de situatie. 

Reden genoeg dus om jezelf eens even lekker flink te laten inspireren. Maar hoe eigenlijk? Uiteindelijk ontstaat inspiratie immers spontaan en is er geen knopje wat je kunt indrukken om de inspiratie op commando te laten vloeien. Neuroplasticiteit, oftewel het vermogen van het brein om verbindingen te leggen, is daarbij een belangrijke factor. Die flexibiliteit kun je trainen. Veel bewegen, lezen, mediteren en zelfs gamen heeft een positieve invloed op het vermogen van het brein om nieuwe connecties te maken. Hoewel inspiratie nooit af te dwingen is, kun je er dus wel voor zorgen dat je er ‘vatbaarder’ voor bent.

Hebben we jou al geïnspireerd?

Kortom, inspiratie is een moeilijk grijpbaar concept. Toch heeft het een duidelijke definitie, hebben inspirerende personen duidelijke kenmerken en kun je het opdoen van inspiratie stimuleren door je hersenen actief te houden. Het is voor veel mensen en ondernemers een belangrijke drijfveer om te doen wat ze doen, net zoals FGL ons motiveerde om dit artikel te schrijven. Vond je deze blog inspirerend? Dan motiveren we je bij deze om ‘m te delen op social media. ;-)  Heb je behoefte aan nog meer inspiratie? Neem dan contact met ons op voor een vrijblijvende afspraak!

Auteur
Boy Janissen
UI/UX Controller

Our superhero

Zorgen dat een webdesign niet alleen visueel aantrekkelijk is, maar ook overzichtelijk, gebruiksvriendelijk en geoptimaliseerd voor zoekmachines en conversie is? Dat is Boy zijn specialiteit! Hij kijkt kritisch naar bestaande of nog te ontwikkelen websites en geeft aan waar eventuele kansen liggen. Daarnaast is hij projectmanager, duikt hij in de datakant van marketing en zet hij sporadisch zijn uitgebalanceerde woordenschat en zijn gevoel voor humor in als copywriter. Daarmee schopte Appart het al een paar keer tot het gerenommeerde tech-platform FrankWatching. Ook voor Festileaks klimt Boy graag in de pen, hij offert zich dan ook zonder enige moeite op om in de zomer een paar leuke festivals af te gaan om over te schrijven. Hij leeft voor muziek, zijn meest geopende app is Spotify en hij speelt basgitaar. Onze Boy is een rasechte duizendpoot, weet waar hij het over heeft en brengt iedere werkdag een lach op het gezicht van zijn collega’s en zijn klanten. Onmisbaar dus!